استان مازندران نیز همچون همسایه شمالی‌اش (گیلان)، دارای آب‌وهوایی مرطوب و بارش‌های فراوان است. میانگین بارندگی سالانه در مازندران بسته به مناطق شرقی یا غربی استان بین حدود ۷۰۰ میلی‌متر تا ۱۷۰۰ میلی‌متر متغیر است. به‌خصوص نواحی غربی مازندران (شهرهایی مانند رامسر، نوشهر و چالوس) جزو پرباران‌ترین مناطق کشور به‌شمار می‌آیند. علاوه بر باران، رطوبت نسبی بسیار بالا و مجاورت با دریای خزر موجب می‌شود بناهای این استان همواره در معرض نم و رطوبت باشند. چنین شرایط اقلیمی چالشی جدی برای نماهای ساختمان‌ها ایجاد می‌کند: اگر نما به‌خوبی آب‌بندی نشده باشد، رطوبت و آب باران به راحتی راه خود را به داخل ساختمان باز می‌کنند و خسارات مختلفی به بار می‌آورند. از ویلاهای ساحلی لوکس گرفته تا برج‌های بلند در شهرهای پرجمعیت استان، همه بناها نیازمند توجه ویژه به عایق‌کاری نما هستند. در این مقاله، با رویکردی تخصصی و در عین حال کاربردی، به بررسی آب‌بندی نمای ساختمان در استان مازندران می‌پردازیم. ابتدا مشکلات شایع نفوذ آب در انواع نماها را مرور کرده و سپس راهکارهای علمی متناسب با شرایط مازندران را معرفی می‌کنیم. همچنین انواع متریال‌های رایج در نمای ساختمان (از سنگ و آجر تا شیشه و کامپوزیت) و نحوه آب‌بندی هر یک را توضیح خواهیم داد. در ادامه، خدمات حرفه‌ای شرکت پیمانکار در مازندران را معرفی کرده و با ذکر نمونه پروژه‌های بومی، اهمیت این موضوع را بیشتر روشن می‌کنیم.
مشکلات رایج نفوذ آب در نمای ساختمان (اقلیم مازندران)
مازندران به خاطر بارش‌های مکرر و هوای مرطوب، محل وقوع آسیب‌های مشابه با گیلان در نماهای ساختمانی است. در این بخش مهم‌ترین مشکلات ناشی از نفوذ آب و رطوبت در نمای ساختمان‌های مازندران را بررسی می‌کنیم:
-
نشت آب به فضای داخلی و آسیب به سازه: اصلی‌ترین خطر نفوذ آب، رسیدن رطوبت به اجزای داخلی دیواره‌ها و سازه ساختمان است. باران‌های سنگین ساحلی می‌تواند از کوچک‌ترین ترک‌ها و اتصالات غیرآب‌بند به داخل نفوذ کند. در نتیجه، دیوارهای داخلی نم‌زده، رنگ و گچ از سطح دیوار بلند می‌شود و حتی ممکن است آب از سقف طبقات پایین چکه کند. این موضوع در بسیاری از آپارتمان‌های قدیمی ساری و بابل مشاهده شده که پس از هر باران شدید، لکه‌های زرد آب روی سقف واحدهای طبقات پایین ظاهر می‌شود. نفوذ مداوم آب به داخل دیوار علاوه بر ایجاد این خرابی‌های ظاهری، به تدریج استحکام دیوار را هم کاهش می‌دهد. پوسیدگی بخش‌های چوبی در سازه‌های سنتی، زنگ‌زدن تیرهای فولادی یا میلگردهای موجود در دیوارها و باد کردن تخته‌های گچی یا ام‌دی‌اف دراثر رطوبت، نمونه‌هایی از آسیب به اجزای داخلی سازه هستند.
-
**افزایش خطر خوردگی در مناطق ساحلی: شهرهای ساحلی مازندران نظیر نوشهر، بابلسر و محمودآباد علاوه بر رطوبت بالا، در هوای خود درصدی نمک دریایی نیز دارند. وقتی آب حاوی املاح نمکی به درون دیوار یا ستون‌های بتنی نفوذ کند، می‌تواند فرآیند خوردگی آرماتورها را تسریع نماید. به بیان دیگر، میلگردهای فلزی در بتن در حضور آب و یون‌های کلرید به سرعت زنگ می‌زنند و متورم می‌شوند که این امر باعث ترک خوردن پوشش بتن و تضعیف شدید اسکلت ساختمان خواهد شد. بارها مشاهده شده که در مجتمع‌های ساحلی مازندران، بالکن‌ها یا اجزای بتنی نمای بیرونی به دلیل نفوذ آب و خوردگی داخلی دچار ریزش شده‌اند. بنابراین نفوذ آب در این مناطق نه تنها به ظاهر بلکه به ایمنی سازه نیز مستقیماً لطمه می‌زند.
-
لکه‌دار شدن نما و رشد قارچ‌ها: رطوبت مداوم سبب ایجاد انواع لکه‌های زشت روی نمای ساختمان می‌شود. آب وقتی به مصالح متخلخل (مثل آجر یا سیمان) نفوذ می‌کند و سپس تبخیر می‌شود، لکه‌های تیره یا سفید (شوره) بر جا می‌گذارد. در شهرهای مرطوب مازندران، گاهی حتی اگر باران هم نبارد، شبنم و رطوبت هوا کافیست تا روی سطوح بنا میعان کند و آن را خیس نگه دارد. این رطوبت مداوم بستر رشد انواع قارچ‌ها و خزه‌ها را فراهم می‌کند. شاید در شهرهایی مانند چالوس یا تنکابن نماهایی را دیده باشید که لایه‌ای سبز از خزه به خود گرفته‌اند؛ این یعنی نما برای مدت طولانی نمناک بوده و نور خورشید مستقیم هم نخورده است. چنین نماهایی علاوه بر ظاهر ناخوشایند، نشانگر نفوذ رطوبت به لایه‌های زیرین هم هستند. قارچ‌ها می‌توانند به مرور به داخل دیوار نفوذ کرده و حتی وارد فضای داخلی ساختمان شوند که برای سلامت ساکنان مضر است. اگر آب‌بندی نما به درستی انجام شود، سطح نما سریع خشک می‌شود و محیط برای رشد جلبک و قارچ مساعد نخواهد بود.
-
شوره زدن آجر و سنگ: شوره که به صورت سفیدک بلوری روی آجر یا سنگ نما ظاهر می‌شود در مازندران بسیار دیده می‌شود. دلیل آن حرکت آب از داخل مصالح به سطح و تبخیر آن است که نمک‌های محلول را روی سطح برجا می‌گذارد. این شوره‌ها هرچند با شستشو موقتاً پاک می‌شوند ولی تا زمانی که منشاء نفوذ آب برطرف نشود باز هم تشکیل خواهند شد. شوره علاوه بر کاستن از زیبایی کار شده نما، به‌مرور به بافت آجر هم آسیب می‌زند و سطح آن را پوک می‌کند.
-
افتادن قطعات نما در زلزله و باد: نکته‌ای که باید توجه داشت آن است که نفوذ آب می‌تواند استحکام اتصالات نمای ساختمان را تضعیف کند. ملات یا اتصالات فلزی که سنگ نما را نگه می‌دارند اگر در معرض آب قرار گیرند، یا سست می‌شوند یا زنگ می‌زنند. در نتیجه هنگام بادهای شدید یا تکان‌های زلزله (که در مازندران نیز محتمل است)، احتمال جدا شدن و افتادن قطعات نما بالا می‌رود. چنین اتفاقی برای ساختمان‌های بلند در شهرهایی مثل آمل و قائمشهر گزارش شده که تکه‌های نمای سنگی در طوفان از ارتفاع سقوط کرده‌اند. بنابراین حتی برای ایمنی در برابر بلایای طبیعی هم که شده، باید مطمئن شویم آب به زیر نما نفوذ نمی‌کند و اتصالات آن را ضعیف نمی‌سازد.
مجموع این مشکلات نشان می‌دهد در اقلیم مازندران ضرورت آب‌بندی نما تا چه حد جدی است. شاید در سال‌های ابتدایی ساخت، ساختمان مشکلی نشان ندهد اما تأثیر تجمعی رطوبت در بلندمدت می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری وارد کند. برای پیشگیری از چنین معضلاتی، به‌کارگیری راهکارهای علمی آب‌بندی که در ادامه خواهد آمد، توصیه می‌شود.
راهکارهای علمی و فنی آب‌بندی نما در مازندران
استان مازندران شرایط آب‌وهوایی خاصی دارد که هنگام انتخاب روش‌های آب‌بندی نما باید مدنظر قرار گیرد. راهکارهایی که در این بخش مطرح می‌شوند حاصل سال‌ها تجربه در آب‌بندی نماهای واقع در محیط‌های مرطوب و ساحلی است. هدف، ایجاد یک سپر محافظ نامرئی بر روی ساختمان است تا نگذارد آب و رطوبت به لایه‌های زیرین نفوذ کنند. مهم‌ترین اقدامات فنی به شرح زیر است:
1. ارزیابی نوع نما و آسیب‌پذیری آن: نخست باید بدانیم با چه نوع نمایی سر و کار داریم تا راهکار مناسب را اتخاذ کنیم. نماهای سنگی، آجری، شیشه‌ای/کامپوزیت و سیمانی/گچی هر کدام نقاط ضعف خاص خود را در برابر نفوذ آب دارند. برای مثال، نمای سنگی ممکن است از محل بندکشی‌ها آب بدهد، نمای آجری از کل سطح خود رطوبت جذب کند، یا نمای شیشه‌ای از درز پنجره‌ها آب نفوذ دهد. کارشناسان شرکت پیمانکار در مازندران طی مرحله ارزیابی، دقیقاً مشخص می‌کنند که آب چگونه و از کجا وارد ساختمان می‌شود. این کار می‌تواند شامل آزمایش‌های ساده‌ای مانند پاشش کنترل‌شده آب روی بخش‌های مختلف نما (شبیه‌سازی باران) نیز باشد. پس از شناخت کامل وضعیت، نوبت به انتخاب راهکار می‌رسد.
2. درزگیری دقیق شکست‌ها و اتصالات: تجربه نشان داده است که در بسیاری از ساختمان‌ها، درزهای ریز و ترک‌های مویی مسیری پنهان ولی اصلی برای نفوذ آب هستند. بنابراین یکی از علمی‌ترین روش‌ها این است که قبل از هر چیز تمام درزها را با ذره‌بین پیدا کرده و آنها را با مواد درزگیر الاستیک پر کنیم. این درزگیری شامل بخش‌های مختلف می‌شود: درز میان سنگ‌ها یا کاشی‌های نما، شکاف‌های مویی در سطح سیمان نما، درز دور تا دور قاب پنجره‌ها، محل اتصال نما با سقف یا کف تراس‌ها و ... . برای هر بخش می‌توان از ماده مناسب استفاده کرد. به عنوان مثال، برای ترک‌های مویی روی دیوار سیمانی ممکن است تزریق رزین اپوکسی رقیق بهترین راه باشد (چرا که به داخل ترک نفوذ کرده و آن را پر می‌کند). اما برای درزهای اتصال پنجره، چسب سیلیکون عالی عمل می‌کند. به طور کلی دو ماده سیلیکون و پلی‌یورتان به علت خاصیت کشسان و ضدآب بودن، ستون فقرات عملیات درزگیری هستند. در مازندران به دلیل رطوبت بالا، حتی درزهای بسیار کوچک هم در بلندمدت تاثیر خود را نشان می‌دهند، پس “هیچ شکافی را نباید بی‌اهمیت تلقی کرد”. تکنسین‌های شرکت پیمانکار با حوصله تمام اتصالات را آب‌بند می‌کنند تا جایی برای عبور آب باقی نماند.
3. آب‌بندی نماهای آجری و سیمانی با پوشش نفوذگر: درصد قابل توجهی از ساختمان‌های مازندران دارای نماهای آجری، سیمانی یا سنگ طبیعی متخلخل هستند. این سطوح نه تنها از درزها، بلکه از کل سطح قابلیت جذب آب دارند. راهکار موثر برای این موارد، بهره‌گیری از پوشش‌های سطحی آب‌گریز است. پوشش‌های نانوسیلیکون که بر پایه تکنولوژی نانو طراحی شده‌اند، پس از اجرا وارد منافذ ریز آجر یا سیمان شده و سطح داخلی آن منافذ را آب‌گریز می‌کنند. در نتیجه پس از خشک‌شدن پوشش، اگر آب باران روی نما بریزد به جای نفوذ، به شکل قطرات ریز از روی آن سر می‌خورد و پایین می‌آید. این روش برای اکثر مصالح معدنی نما قابل اجراست و شفاف بودن پوشش باعث حفظ ظاهر نما می‌شود. در استان مازندران، بسیاری از ویلاهای نوساز دارای نمای آجری مدرن هستند؛ توصیه جدی این است که حتماً یک لایه پوشش محافظ روی آجرها اجرا شود تا زیبایی و رنگ آنها در اثر رطوبت از بین نرود. همین‌طور نماهای بتنی اکسپوز که این روزها در معماری رایج شده، بدون پوشش آب‌گریز خیلی زود دچار لکه‌های ناشی از باران خواهند شد. شرکت پیمانکار با بهره‌گیری از مرغوب‌ترین نانوپوشش‌های ساخت اروپا، سطوح نما را آنچنان آب‌گریز می‌کند که حتی تحت باران‌های شدید نوشهر نیز هیچ رطوبتی عبور نخواهد کرد.
اجرای پوشش آب‌گریز بر روی نمای آجری یک ساختمان توسط تکنسین‌های ارتفاع شرکت پیمانکار در مازندران. این پوشش بیرنگ که با قلم‌مو اعمال می‌شود، پس از خشک‌شدن باعث لغزش آب از سطح آجر شده و از نفوذ آن به داخل دیوار جلوگیری می‌کند.
4. آب‌بندی نماهای سنگی: نماهای سنگی در شهرهایی مثل ساری و آمل بسیار محبوب هستند. برای این نماها علاوه بر درزگیری که در گام 2 ذکر شد، ممکن است نیاز به بندکشی مجدد یا تقویت اتصالات سنگ هم باشد. چنانچه سنگ‌های نما فاصله‌ای از هم دارند، با گذشت زمان ملات بین آنها ریخته و فضا ایجاد می‌شود. این فضاها باید با ملات جدید یا چسب سنگ پر گردد. سپس جهت اطمینان یک لایه پوشش رزینی شفاف روی سطح بندها زده می‌شود تا ۱۰۰٪ نفوذناپذیر شوند. از طرف دیگر، اگر سازه نگهدارنده سنگ (اسکوپ یا گیره) ضعیف شده باشد، پیش از آب‌بندی باید از نظر ایمنی نیز بررسی شود. گروه پیمانکار در حین عملیات اگر متوجه لق بودن خطرناک یک قطعه سنگ شوند، ابتدا آن را محکم می‌کنند (مثلاً با پیچ و رولپلاک مخصوص نما) و سپس درزهای اطرافش را آب‌بندی می‌کنند. ترکیب پیچ و رولپلاک و درزگیری سیلیکونی یک راه‌حل استاندارد برای ترمیم نماهای سنگی قدیمی در مازندران است که هم‌زمان ایمنی و آب‌بندی را تأمین می‌کند. پس از اتمام کار، مزیت‌های متعددی حاصل می‌شود: جلوگیری از افتادن سنگ‌ها، ممانعت از نفوذ آب به پشت آنها و پیشگیری از تشکیل شوره و لک روی سطح سنگ‌ها.
5. آب‌بندی نماهای شیشه‌ای و کامپوزیت: در شهرهای بزرگی مانند ساری و قائمشهر طی سال‌های اخیر ساختمان‌های مرتفع با نمای شیشه‌ای یا پانل‌های کامپوزیت آلومینیومی زیاد دیده می‌شود. این نماهای مدرن اگر به درستی نصب شوند در ابتدا آب‌بند هستند، اما با گذشت زمان دچار نشتی پنهان می‌شوند . بارندگی‌های شدید همراه باد که در مازندران هم رخ می‌دهد، می‌تواند آب را به درون درز بین پنل‌های کامپوزیت یا فواصل دور شیشه‌ها نفوذ دهد. روش علمی برای رفع این مشکل، بازبینی و تعویض نوارهای آب‌بندی معیوب و تکمیل درزها با چسب‌های مخصوص می‌باشد. برای مثال، شیارهای اتصال بین ورق‌های کامپوزیت معمولاً دارای لاستیک درزگیر هستند؛ اگر این لاستیک‌ها ترک خورده یا سخت شده باشند، آب از کنارشان رد می‌شود. ما آنها را با لاستیک نو جایگزین کرده و سپس رویشان را یک لایه چسب سیلیکونی آب‌بند می‌زنیم. پیرامون قاب‌های شیشه نیز کاملاً با درزگیر پر می‌شود. تکنیک اجرای ما به گونه‌ایست که این درزگیری اضافه از نمای بیرون دیده نشود؛ یعنی با ظرافت تمام ابزار می‌خورد تا همسطح سایر قسمت‌ها باشد. در چندین پروژه در بابلسر و چالوس، نمای کامپوزیت برج‌ها با این روش احیا شده و از نفوذ آب مصون گشته است.
6. عایق‌کاری اطراف بازشوها و نقاط حساس: نقاطی از نما که معمولاً بیشتر دچار نفوذ آب می‌شوند عبارت‌اند از اطراف بازشوها (پنجره و در)، درز بین بالکن و دیواره نما، محل اتصال نما با بام یا کف حیاط و محل عبور تأسیسات از دیوار. آب‌بندی این نقاط حساس بخش مهمی از کار است. برای چارچوب پنجره‌ها، علاوه بر درزگیری خود قاب، گاهی نیاز است شیب کف پنجره (لبه بتنی زیر پنجره) اصلاح شود و یک آبچکان نصب شود تا آب جمع‌شده به دیوار زیرین نریزد. گوشه‌های محل برخورد بالکن و نما را با نوار واتراستاپ یا چسب‌های سه‌جزئی ویژه، کاملاً آب‌بندی می‌کنیم. همچنین هر جایی لوله یا کابل از دیوار بیرون آمده (مثل هواکش‌ها، لوله گاز و کولر)، دور آن را با ماستیک پر کرده و یک فلنج آب‌بند دورش می‌چسبانیم. این جزییات هرچند کوچک به نظر می‌آیند، ولی در اقلیم پرباران مازندران بسیار تعیین‌کننده‌اند. بارها دیده شده بود که تنها دلیل نم‌زدن یک اتاق، نفوذ آب از دور لوله کولر در نما بوده است. پس از آب‌بندی موضعی آن نقطه، مشکل کاملاً حل شده است.
7. بهره‌گیری از عایق پشت‌بندی و لایه‌های میانی: در ساختمان‌های در حال ساخت در استان مازندران، توصیه می‌شود که بحث عایق‌کاری رطوبتی در دل ساختار دیوارها نیز دیده شود. برای مثال، قرار دادن یک لایه پلاستیک مقاوم یا ایزوگام نازک در سمت خارجی دیوار اصلی (قبل از اجرای نما) می‌تواند به عنوان پشتیبان عمل کند. این کار به‌ویژه در دیوارهای غربی ساختمان‌ها که در معرض باد و باران مستقیم هستند مفید است. اگر بعدها در پوشش نما خللی ایجاد شود، آن لایه پشت‌بند نمی‌گذارد آب به داخل ساختمان برسد. البته این روش بیشتر جنبه پیشگیری در ساختمان‌سازی جدید دارد و روی ساختمان‌های ساخته‌شده قابل اجرا نیست مگر با باز کردن کامل نما. به هر روی، شرکت پیمانکار آماده ارائه مشاوره به پیمانکاران ساختمانی مازندران برای تعبیه عایق‌های پنهان در زمان ساخت می‌باشد تا از ابتدا بنا مقاوم‌تر تحویل داده شود.
به طور کلی، راهکارهای آب‌بندی در مازندران تفاوت زیادی با سایر نقاط ندارد اما تأکید بر دقت و مواد باکیفیت در اینجا دوچندان است. هر کدام از موارد فوق اگر با مصالح مرغوب و توسط نیروی متخصص انجام شود، ترکیب آنها یک نمای نفوذناپذیر ایجاد خواهد کرد. در بخش بعدی، با مصالح و چسب‌های پیشنهادی برای این منظور بیشتر آشنا می‌شویم.
بهترین چسب‌ها و مواد آب‌بندی نما در مازندران
انتخاب متریال مناسب برای آب‌بندی نما در شرایط رطوبتی مازندران بسیار مهم است. موادی نیاز داریم که در برابر باران مداوم، رطوبت دائمی هوا، تابش آفتاب ساحلی و حتی هوای شور دریا مقاومت کافی داشته باشند. در ادامه به مهم‌ترین مواد و چسب‌های آب‌بندی اشاره می‌کنیم که کاربرد آنها در مازندران موفقیت‌آمیز بوده است:
-
درزگیرهای سیلیکونی تخصصی: سیلیکون یکی از ارکان اصلی آب‌بندی نماست. اما همه سیلیکون‌ها یکسان نیستند. برای اقلیم مازندران باید از سیلیکون‌های آب‌بند با کیفیت بالا استفاده کرد که مقاومت UV و رطوبتی تضمین‌شده‌ای دارند. این درزگیرها در رنگ‌های مختلف موجودند. مثلاً سیلیکون سفید برای بندهای پنجره سفید یا سیلیکون خاکستری تیره برای درز سنگ‌های طوسی رنگ. سیلیکون‌های ارزان قیمت ممکن است در ابتدا خوب عمل کنند ولی معمولاً پس از یکی دو سال در هوای مرطوب خاصیت الاستیک خود را از دست می‌دهند و ترک برمی‌دارند یا از لبه‌ها جدا می‌شوند. بنابراین ما حتماً از برندهای معتبر جهانی (مانند Dow Corning، Sika و …) بهره می‌گیریم که مطابق استانداردهای نماهای شیشه‌ای طراحی شده‌اند. ویژگی دیگر سیلیکون‌های مرغوب این است که روی سطوح حساسی مثل سنگ مرمر یا گرانیت لکه روغنی یا شیمیایی برجا نمی‌گذارند. سیلیکون‌های نامرغوب گاهی حاوی موادی هستند که از لبه کار مهاجرت کرده و لکه‌های تیره اطراف درز روی سنگ ایجاد می‌کنند. این مسئله در نماهای روشن می‌تواند فاجعه‌بار باشد. ما با انتخاب صحیح محصول، جلوی چنین مشکلاتی را می‌گیریم.
-
ماستیک‌های پلی‌یورتان و هیبریدی: برای درزهای بزرگتر یا مکان‌هایی که نیاز به چسبندگی ساختاری قوی‌تری است (مثل اتصال دو قطعه بتنی)، ماستیک پلی‌یورتان یک گزینه ایدئال است . پلی‌یورتان پس از خشک‌شدن کمی سخت‌تر از سیلیکون می‌شود اما همچنان خاصیت کشسانی دارد. این ماده در برابر آب دریا و مواد شیمیایی هم مقاوم است، لذا در شهرهای ساحلی بسیار کاربردی است. به عنوان نمونه، برای آب‌بندی درز میان قطعات پیش‌ساخته بتنی در اسکله نوشهر از ماستیک پلی‌یورتان استفاده شده که در برابر آب شور دریا هم کاملاً پایدار بود. نوع پیشرفته‌تری از درزگیرها نیز به نام درزگیرهای هیبریدی MS وجود دارد که ترکیبی از خواص سیلیکون و پلی‌یورتان را دارند و بدون بو و بدون ایجاد خوردگی هستند؛ این‌ها هم گزینه‌های جدیدی هستند که شرکت پیمانکار بسته به پروژه از آنها بهره می‌گیرد.
-
عایق‌های بیرنگ نانویی: توضیح دادیم که این پوشش‌ها چگونه با ایجاد خاصیت آب‌گریزی در سطح نما عمل می‌کنند. از منظر مواد، این‌ها اغلب ترکیباتی بر پایه سیلان/سیلوکسان هستند که در حلال‌های خاص حل شده‌اند. در بازار ایران گاهی به این محصولات محلول نانو یا اسپری نانو نما گفته می‌شود. کیفیت این محصولات متفاوت است؛ برخی ماندگاری کمی دارند و بعد از یک سال اثرشان می‌رود. اما بهترین نوع، آنهایی است که پایه حلال هستند (نه آب) و غلظت ماده فعالی بالایی دارند. ما در پروژه‌های مازندران از نانوپوشش‌های وارداتی استفاده می‌کنیم که حداقل ۵ تا ۷ سال ماندگاری موثر دارند (طبق برگه آزمایش در شرایط ASTM). این مواد کاملاً بیرنگ و بدون بو بوده و ظرف چند ساعت خشک می‌شوند. پس از اجرا تا ۲۴ ساعت نباید باران ببارد تا کاملاً تثبیت شوند؛ به همین خاطر اجرای آنها را در روزهای کاملاً آفتابی انجام می‌دهیم. نکته مثبت دیگر اینکه این پوشش‌ها جلوی تنفس ساختمان را نمی‌گیرند؛ یعنی منافذ میکرونی هوا همچنان باز می‌مانند و رطوبت بخارگونه داخل دیوار می‌تواند بیرون بیاید، ولی آب مایع نمی‌تواند وارد شود.
-
ملات‌های آب‌بند و مواد تزریقی: در بخش راهکارها اشاره‌ای به این مواد داشتیم. یک دسته از مواد، پودرها و ملات‌های آب‌بند کننده هستند که به سیمان اضافه می‌شوند یا به صورت دوغاب روی نما کشیده می‌شوند. این‌ها حاوی کریستال‌هایی هستند که در مجاورت آب متورم شده و منافذ را مسدود می‌کنند. برای تعمیر ترک‌های کف بالکن یا سقف که نم پس می‌دهند هم در مازندران از این روش بهره گرفته می‌شود. همچنین رزین‌های تزریقی پلی‌یورتان (از نوع فوم‌شونده) وجود دارند که مخصوص ترک‌های بتن نشتی‌دار طراحی شده‌اند؛ این‌ها را به داخل ترک یا درز تحت فشار تزریق می‌کنند و رزین پس از تماس با آب کف می‌کند و شکاف را پر کرده، کاملاً آب‌بند می‌نماید. چنین فناوری‌هایی بیشتر در سازه‌های خاص (مثل آب‌بندی مخازن یا پارکینگ‌های زیرزمینی) به کار می‌رود اما شرکت پیمانکار آماده است در صورت لزوم در پروژه‌های ساختمانی عمومی نیز از آنها بهره بگیرد، مخصوصاً وقتی نشتی آب شدید و قابل رویت است و باید فوری متوقف شود.
-
نوارها و ورق‌های عایق رطوبتی: هرچند همان‌طور که ذکر شد برای ظاهر نما کمتر سراغ ورق عایق می‌رویم، اما وجود این متریال‌ها در بازار قابل ذکر است. نوارهای درزگیر خودچسب قیری-پلیمری که برای آب‌بندی درزهای گسترده (مثل درز بین دو ساختمان یا درز اجرایی سازه) استفاده می‌شوند، در شرایط مازندران بسیار کارآمدند. مثلا یک نوار ۱۰ سانتی‌متری را می‌توان روی محل اتصال سقف بالکن با دیوار نما چسباند تا مانند یک پل، آن درز را بپوشاند. سپس روی آن را با رنگ نما پوشاند تا مخفی شود. ورق‌های بزرگتر ایزوگام و PVC هم برای دیوارهای حیاط یا جانبی کاربرد دارند که مستقیماً در معرض دید ساکنین نیستند اما آب می‌خورند. این ورق‌ها را اگر نصاب ماهر نصب کند می‌توان لبه‌هایشان را زیر نما پنهان کرد که دیده نشوند. جنس پلی‌اتیلن این لایه‌ها در برابر بارش شدید و طولانی بسیار مقاوم است و برخی محصولات جدید حتی پوشش طرح‌دار یا رنگی هم دارند که کمی با نما هماهنگ‌تر شوند.
به طور خلاصه در جعبه‌ابزار آب‌بندی یک نمای ساختمانی در مازندران، انواع درزگیرهای انعطاف‌پذیر، پوشش‌های نانو، ملات‌ها و ورق‌های ضدآب وجود دارد. هنر تیم فنی در انتخاب ترکیب بهینه از این‌هاست تا ضمن حفظ زیبایی‌شناسی بنا، بهترین محافظت حاصل گردد. هر ماده استانداردی محدوده عملکرد و دستورالعمل خاص خود را دارد که رعایت آن توسط نیروهای اجرایی، شرط موفقیت پروژه است.
خدمات تخصصی شرکت پیمانکار در مازندران
شرکت پیمانکار با بهره‌گیری از تجربه‌های ارزنده در زمینه آب‌بندی ساختمان در مناطق شمالی کشور، خدمات جامع و حرفه‌ای خود را اکنون در سراسر استان مازندران ارائه می‌دهد. ویژگی بارز ما، شناخت عمیق چالش‌های محلی و ارائه راه‌حل‌های متناسب با شرایط اقلیمی و سازه‌ای منطقه است. خدماتی که ما به پیمانکاران، مجتمع‌سازان و مالکین مازندرانی عرضه می‌کنیم عبارت‌اند از:
-
بازدید و عیب‌یابی تخصصی نما: کارشناسان ما در اولین گام از محل پروژه شما بازدید می‌کنند تا نوع نمای ساختمان، عمر بنا، کیفیت اجرای قبلی و نقاط دارای مشکل را شناسایی کنند. این مرحله شامل بررسی دقیق نما (حتی‌الامکان از نزدیک با بالابر یا دوربین زوم‌دار)، پرس‌وجو از ساکنین درباره موارد نم‌زدگی داخلی و تهیه گزارش مکتوب از مشاهدات است. خروجی این بازدید، یک نقشه راه برای آب‌بندی نما خواهد بود که در آن روش‌ها و مواد پیشنهادی برای هر بخش آمده است. این خدمت برای ساختمان‌های بزرگتر کاملاً رایگان ارائه می‌شود تا مدیران بتوانند با دید باز تصمیم بگیرند.
-
اجرای پروژه با تیم‌های مجرب بومی: شرکت پیمانکار جهت سرعت بخشیدن به سرویس‌دهی در مازندران، تیم‌های اجرایی بومی در شهرهای مختلف استان تربیت کرده است. این تیم‌ها که تحت نظارت مهندسین شرکت فعالیت می‌کنند، همگی دوره‌های آموزشی لازم را گذرانده و سابقه کار عملی در پروژه‌های آب‌بندی را دارند. به عنوان مثال، در غرب مازندران (رامسر و تنکابن) گروه ویژه‌ای مستقر است که با شرایط خاص آن منطقه (باران‌های ناگهانی، بافت شهری متراکم) آشنایی دارند. همچنین در شهرهای مرکزی استان مانند ساری و بابل اکیپ‌های سیار ما فعال‌اند. به این ترتیب، زمان انتظار برای شروع پروژه به حداقل رسیده و پشتیبانی پس از اجرا نیز در نزدیک‌ترین فاصله زمانی میسر خواهد بود.
-
تجهیزات مدرن و ایمنی کار: اجرای آب‌بندی در ارتفاع، کاری تخصصی و پرمخاطره است. ما برای این منظور مجهز به پیشرفته‌ترین ابزارها و تجهیزات ایمنی هستیم. از دسترسی با طناب (rope access) گرفته تا بالابرهای هیدرولیکی عنکبوتی و داربست‌های مدولار ایمن، هر آنچه برای دسترسی به نما نیاز باشد فراهم می‌کنیم. نیروهای ما به کلاه، کمربند و لنیاردهای ایمنی استاندارد مجهز بوده و کلیه نکات ایمنی (از جمله بیمه مسئولیت) رعایت می‌شود. بنابراین کارفرما می‌تواند با آسودگی خاطر، پروژه را به ما بسپارد بی‌آنکه نگران حوادث احتمالی یا تبعات قانونی آن باشد. ایمنی کارگران و ساکنین اولویت نخست ماست. همچنین برای اختلال حداقلی، در محیط‌های تجاری سعی می‌کنیم ساعات کاری را طوری تنظیم کنیم که تداخل با کسب‌وکارها نداشته باشد (مثلاً کار در صبح زود یا روزهای تعطیل).
-
استفاده از فناوری‌های روز (دستگاه‌های تزریق و نانو): وجه تمایز شرکت پیمانکار به‌کارگیری فناوری‌های نوین در کنار روش‌های سنتی است. ما دارای دستگاه‌های تزریق فشار قوی کوچک برای تزریق رزین در ترک‌ها هستیم، همچنین ابزارهای پاشش برای پوشش نانو روی سطوح بزرگ. با این دستگاه‌ها سرعت و یکنواختی اجرا افزایش می‌یابد و نتیجه بهتری حاصل می‌شود. مثلاً یک دیوار ۵۰۰ متری را شاید بتوان با غلطک در ۲ روز پوشش داد، اما با دستگاه پاشش رنگ، ظرف نصف روز کل آن را یکنواخت اسپری می‌کنیم که هم در زمان صرفه‌جویی می‌شود و هم پوشش یکدست‌تری حاصل می‌گردد. ما همواره در تلاشیم جدیدترین متدهای عایق‌کاری را (از نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی) رصد کرده و در پروژه‌های خود پیاده کنیم تا بهترین کیفیت ممکن ارائه شود.
-
تعهد کتبی و ضمانت عملکرد: تمام پروژه‌های انجام‌شده توسط شرکت پیمانکار در مازندران با ضمانت‌نامه کتبی همراه است. این ضمانت‌نامه شامل تعهد ما به آب‌بندی نقاط مشخص‌شده و عدم نفوذ آب به مدت معین (مثلاً ۵ سال) می‌باشد. در صورت بروز هرگونه نشتی در دوره ضمانت، تیم‌های ما بدون دریافت هزینه نسبت به تعمیر مجدد اقدام خواهند کرد. این سطح از تعهد نشانگر اطمینان ما به کیفیت اجرایمان است. علاوه بر ضمانت، ما امکان عقد قراردادهای نگهداری سالانه را نیز فراهم کرده‌ایم؛ بدین صورت که سالی یک یا دو مرتبه (معمولاً قبل و بعد از فصل بارش) نما را بازبینی کرده و در صورت نیاز سرویس‌های کوچکی مانند پاکسازی ناودان‌ها، چک کردن درزها و ترمیم جزئی را انجام می‌دهیم. بسیاری از مجتمع‌های بزرگ در ساری و نوشهر از این طرح استقبال کرده‌اند، چون به نوعی بیمه سلامت نمای ساختمان محسوب می‌شود.
نمونه پروژه‌ها و سناریوهای بومی در مازندران
برای ملموس‌تر شدن تاثیر اقدامات آب‌بندی در استان مازندران، در ادامه به چند پروژه واقعی که توسط شرکت پیمانکار انجام شده یا سناریوهایی مشابه آنچه در عمل رخ می‌دهد اشاره می‌کنیم:
-
آب‌بندی هتل ساحلی در رامسر: یک هتل ۱۰ طبقه نوساز در رامسر با نمای ترکیبی شیشه و سنگ، پس از اولین پاییز بارانی دچار نشتی آب در برخی از اتاق‌ها شد. آب از درز بین پنجره‌های کرتین‌وال و سنگ‌های اطراف آن به دیواره داخلی نفوذ می‌کرد و منظره ناخوشایندی ایجاد شده بود. شرکت پیمانکار به سرعت وارد عمل شد؛ درز تمامی پنجره‌ها با چسب سیلیکونی شفاف درجه‌یک دوباره آب‌بندی شد و برای اطمینان، یک نوار آب‌بند اضافه در محل اتصال سنگ و قاب شیشه نصب گردید. همچنین پوشش نانو بر روی بخش‌های سنگی اجرا شد تا از سطح خود سنگ نیز آب نتواند نفوذ کند. با این اقدامات، در بارندگی‌های بعدی هیچ نشتی جدیدی گزارش نشد. مدیریت هتل که ابتدا نگران خراب شدن ظاهر نما بود، پس از اتمام کار متوجه شد که تمام درزگیری‌ها نامرئی انجام شده و نما به زیبایی روز اول باقی مانده است.
-
مرمت و آب‌بندی یک عمارت ویلایی در بابلسر: این عمارت قدیمی متعلق به دهه ۱۳۵۰ با نمای آجری قزاقی و گچبری‌های زیبا، پس از سال‌ها دچار فرسودگی نما و نم‌زدگی داخلی شده بود. مالک جدید قصد مرمت بنا را داشت ولی نمی‌خواست ظاهر کلاسیک آن تغییر کند. تیم تخصصی پیمانکار در بابلسر، ابتدا تمامی بندهای فرسوده بین آجرها را با ملات جدید جایگزین کردند. سپس برای تقویت عایق‌بندی نامحسوس، پشت گچبری‌های نما ورقه‌های عایق نازک کار گذاشته شد بدون اینکه از بیرون مشخص باشد. روی سطح آجرهای نما نیز دو لایه پوشش نانوی تنفسی اعمال گردید. نتیجه کار این شد که ضمن حفظ دقیق اصالت نما، مشکل نم‌زدگی دیوارهای داخلی کاملاً برطرف گردید. آزمون باران مصنوعی که با شلنگ روی نما انجام شد نشان داد هیچ آبی به داخل تراوش نمی‌کند. این پروژه نشان داد که حتی ساختمان‌های تاریخی را نیز می‌توان بدون خدشه به زیبایی ظاهری، عایق و آب‌بندی کرد.
-
پروژه مجتمع مسکونی آفتاب در ساری: این مجتمع ۱۲ طبقه دارای نمای بیرونی سیمان شسته بود و ۵ سال از ساخت آن می‌گذشت. به مرور زمان، ترک‌های مویی در سطح سیمان ظاهر شده و آب باران از آنها عبور کرده، به واحدهای کناری آسیب می‌زد. شرکت پیمانکار رویکردی دو مرحله‌ای اتخاذ کرد: مرحله اول تزریق رزین به داخل ترک‌های بزرگتر بود تا کاملاً پر شوند؛ مرحله دوم پوشش کامل نما با پرایمر ضدآب. برای این منظور، ابتدا با دستگاه واترجت سطح نما شست‌وشو و تمیز شد، سپس یک دست پرایمر بیرنگ به کل نما پاشیده شد تا ریزترک‌ها را نیز آب‌بند کند. پس از این عملیات، تمامی ترک‌ها چه بزرگ و چه کوچک از عبور آب عاجز ماندند. ساکنین مجتمع پس از اولین بارندگی شدید پاییزی با خوشحالی اعلام کردند حتی یک قطره آب هم دیگر به بالکن‌ها و دیوارهایشان نفوذ نکرده است. این نشانگر آن است که آب‌بندی یکپارچه سطوح وسیع تا چه حد می‌تواند موثر باشد.
-
عایق‌کاری مجتمع تجاری در قائمشهر: یک ساختمان تجاری چندطبقه که طبقه همکف آن پاساژ است، به دلیل طراحی نادرست نما مشکلاتی داشت. آب باران از نمای جلویی شیشه‌ای مستقیماً به کف پاساژ ریخته و در روزهای بارانی ورود و خروج را مختل می‌کرد. دلیل، نبود سایبان و آبچکان مناسب در بالای نما بود. راهکار شرکت پیمانکار در این پروژه ترکیبی بود از اصلاح معماری جزئی و آب‌بندی موضعی؛ بدین صورت که یک لبه فلزی شیک و همرنگ نما در بالای شیشه‌های طبقه همکف نصب شد تا مثل یک باران‌گیر عمل کند و آب را مقداری دورتر بریزد. همچنین درز پایین شیشه‌ها که روی سنگ کف پاساژ قرار می‌گرفت با ماستیک پلیمری پر شد تا آب به زیر آن نفوذ نکند. پس از این اصلاحات، آب باران دیگر وارد پاساژ نشد و مشکل رفع گردید. این سناریو نشان می‌دهد گاهی برای حل مشکل نفوذ آب، ترکیب اقدامات آب‌بندی و تغییرات کوچک در نما بهترین نتیجه را می‌دهد.
این نمونه‌ها بیانگر طیف وسیعی از خدمات شرکت پیمانکار در مازندران است؛ از برج‌ها و هتل‌های مدرن گرفته تا بناهای قدیمی ارزشمند. در هر مورد، استراتژی خاصی متناسب با شرایط اتخاذ شده و در نهایت ساختمان موردنظر از خطر نفوذ آب مصون گشته است. مهم‌ترین درس این پروژه‌ها آن است که هر مشکلی در زمینه نم و رطوبت ساختمان، یک راه‌حل فنی و قطعی دارد و کافیست به افراد متخصص مراجعه شود.
نتیجه‌گیری
مازندران با طبیعت سرسبز و آب‌وهوای مرطوبش نعمتی است که زندگی در آن را لطیف و دل‌انگیز می‌کند، اما همین رطوبت بالا می‌تواند برای ساختمان‌های منطقه یک تهدید پنهان باشد. آب‌بندی نمای ساختمان در استان مازندران اقدامی ضروری برای حفظ دوام و ایمنی بناها در برابر باران و نم است. در این مقاله دیدیم که چگونه نفوذ آب می‌تواند از کوچک‌ترین درزها آغاز شده و به مشکلات بزرگی چون تخریب نما، خوردگی سازه و آسیب به فضای داخلی منجر شود. خوشبختانه با روش‌های علمی و مواد پیشرفته امروزی، می‌توان سد محکمی در برابر این تهدید بنا کرد.
پیام کلیدی این است که پیشگیری بهتر از درمان است. اگر نماهای ساختمان‌های خود را پیشاپیش عایق کنید، از هزینه‌ها و دردسرهای تعمیرات بعدی پیشگیری خواهید کرد. حتی اگر ساختمان شما سال‌هاست ساخته شده و اکنون نشتی آب مشاهده می‌کنید، باز هم دیر نشده است؛ راهکارهای ترمیمی متعددی وجود دارد که جلوی خسارت بیشتر را می‌گیرد. مهم این است که کار را به کاردان بسپارید. شرکت پیمانکار به عنوان یکی از مجریان متعهد و متخصص در مازندران، آماده ارائه مشاوره و خدمات به تمامی مالکان و پیمانکاران دغدغه‌مند است. ما تضمین می‌کنیم که با بهره‌گیری از بهترین چسب‌ها و متریال‌های آب‌بندی (بدون هیچ‌گونه کثیف‌کاری و آسیب به نما) ساختمان شما را در برابر نفوذ آب بیمه کنیم.
در پایان تاکید می‌کنیم که آب‌بندی نما صرفاً یک هزینه اضافی نیست، بلکه بخشی از سرمایه‌گذاری برای حفظ ارزش ملک و آسایش ساکنان است. با یک بار هزینه معقول برای عایق‌کاری اصولی، سال‌ها با خیال راحت در باران‌های بعضاً سیل‌آسای مازندران زندگی کنید بی‌آنکه دغدغه نم و رطوبت داشته باشید. از اینکه تا پایان این راهنمای جامع با ما همراه بودید سپاسگزاریم. امیدواریم ساختمان‌های مازندران همواره استوار، زیبا و از گزند آب و هوا در امان باشند.
منابعی که برای نوشتن این مقاله از آنها استفاده کردم
Iran Chamber Society: Iran's Weather and Forcast